توێژینەوەکە لەسەر بنەمای پۆلێنکردن و شیکاری دیمەنەکانی مانگی دەستکردە بە ئامانجی دیاریکردنی گۆڕانکاری لە ناوچەکانی دیاردەی بیابانبوون لە ناوچەی لێکۆڵینەوەکەدا لە ساڵانی ٢٠٢١ و ٢٠٢٢ وەرگیراون لەلایەن مانگی دەستکردی لاندسات ٨ ETM بە ڕوونی فەزایی بەکارهێنراون لە 30 مەتر و پێکهاتووە لە حەوت باند نەخشەیەکی ئەم مەترسیانە بە بەکارهێنانی شێوازی کێشکردنی چینەکان بە بەکارهێنانی یەکێک لە ئەرکەکانی بەرنامەی (GIS) (OVERLAY)، (هەموو چینەکانی ناو نەخشەی مەترسییەکان گۆڕدراون بۆ (. ڕاستەر) فۆرمات، بە مەبەستی شیکاری و بە وردی لێکبدرێتەوە) و کێشەکانیان کە بەپێی گرنگی هەر چینێک بە بەکارهێنانی سیستەمی (سیستەمی ئۆنلاین AHP - AHP-OS دروستکردنی نەخشەی مەترسییەکانی بیابانبوون بۆ ناوچەکە) ئەنجامدراون گۆڕانکاری لە پلەکانی مەترسییەکانی بیابانبووندا ڕەنگدانەوەی سروشتی ناوچەکەیە لە ڕووی جووڵە و ئاراستەی دەرکەوتەکان و ڕادەی ئەو گۆڕانکارییەی کە دوایین گۆڕانکاری لە ڕووپۆشی ڕووەک و تێکچوونی خاکدا ڕوویدا، کاریگەری نەرێنی پێدەبەخشێت کە خزمەت ناکات واقیعی ئێستا، وەک ئەو ناوچانەی کە مەترسی مامناوەندی بیابانبوونیان هەیە گەیشتوونەتە (38.720%) لە کۆی ڕووبەری پارێزگاکە، لەکاتێکدا ناوچە مەترسیدارەکان گەیشتە (15.695%) لە کۆی ڕووبەری پارێزگاکە لە توێژینەوەکەدا توانای (GIS)ی ئاشکرا کرد بۆ گەیشتن بە نەخشەیەک کە... لەگەڵ واقیعی ئێستای مەترسییە ژینگەییەکانی بیابانبوون لە پارێزگای هەولێر دەگونجێت، ئەمەش گرنگی ئەم تەکنیکانە پشتڕاست دەکاتەوە لە دیاریکردنی لەسەر سروشتی کاریگەرییە نەرێنییەکانی ژینگەیی کە بەرکەوتەی دەبێت. بەکارهێنانی تەکنیکەکانی هەستکردن لە دوورەوە و سیستەمی زانیاری جوگرافی (RS & GIS)

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

View the PDF File (العربیة) (English)
##semicolon## Jun 23, 2024
##semicolon## https://doi.org/10.14500/kujhss.v7n1y2024.pp459-471
##semicolon##
Environmental Risks, Desertification, Erbil Province, Soil Degradation, Satellite Imagery تدهور التربة, التصحر, مخاطر التصحر, محافظة اربيل, المرئياة الفضائية مەترسییە ژینگەییەکان, بیابانبوون, پارێزگای هەولێر, تێکچوونی خاک, بینینی مانگی دەستکرد

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

بەهرە ڕەزا عوسمان
بەشی جوگرافیا، فاکەڵتیی پەروەردە، زانکۆی کۆیە، هەرێمی کوردستان، عێراق
لوقمان وسو عومەر
بەشی جوگرافیا، فاکەڵتیی پەروەردە، زانکۆی کۆیە، هەرێمی کوردستان، عێراق

پوختە

توێژینەوەکە لەسەر بنەمای پۆلێنکردن و شیکاری دیمەنەکانی مانگی دەستکردە بە ئامانجی دیاریکردنی گۆڕانکاری لە ناوچەکانی دیاردەی بیابانبوون لە ناوچەی لێکۆڵینەوەکەدا لە ساڵانی ٢٠٢١ و ٢٠٢٢ وەرگیراون لەلایەن مانگی دەستکردی لاندسات ٨ ETM بە ڕوونی فەزایی بەکارهێنراون لە 30 مەتر و پێکهاتووە لە حەوت باند نەخشەیەکی ئەم مەترسیانە بە بەکارهێنانی شێوازی کێشکردنی چینەکان بە بەکارهێنانی یەکێک لە ئەرکەکانی بەرنامەی (GIS) (OVERLAY)، (هەموو چینەکانی ناو نەخشەی مەترسییەکان گۆڕدراون بۆ (. ڕاستەر) فۆرمات، بە مەبەستی شیکاری و بە وردی لێکبدرێتەوە) و کێشەکانیان کە بەپێی گرنگی هەر چینێک بە بەکارهێنانی سیستەمی (سیستەمی ئۆنلاین AHP - AHP-OS دروستکردنی نەخشەی مەترسییەکانی بیابانبوون بۆ ناوچەکە) ئەنجامدراون گۆڕانکاری لە پلەکانی مەترسییەکانی بیابانبووندا ڕەنگدانەوەی سروشتی ناوچەکەیە لە ڕووی جووڵە و ئاراستەی دەرکەوتەکان و ڕادەی ئەو گۆڕانکارییەی کە دوایین گۆڕانکاری لە ڕووپۆشی ڕووەک و تێکچوونی خاکدا ڕوویدا، کاریگەری نەرێنی پێدەبەخشێت کە خزمەت ناکات واقیعی ئێستا، وەک ئەو ناوچانەی کە مەترسی مامناوەندی بیابانبوونیان هەیە گەیشتوونەتە (38.720%) لە کۆی ڕووبەری پارێزگاکە، لەکاتێکدا ناوچە مەترسیدارەکان گەیشتە (15.695%) لە کۆی ڕووبەری پارێزگاکە لە توێژینەوەکەدا توانای (GIS)ی ئاشکرا کرد بۆ گەیشتن بە نەخشەیەک کە... لەگەڵ واقیعی ئێستای مەترسییە ژینگەییەکانی بیابانبوون لە پارێزگای هەولێر دەگونجێت، ئەمەش گرنگی ئەم تەکنیکانە پشتڕاست دەکاتەوە لە دیاریکردنی لەسەر سروشتی کاریگەرییە نەرێنییەکانی ژینگەیی کە بەرکەوتەی دەبێت.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

چۆنییەتی بەکارهێنانی سەرچاوە
Othman, B. R. . and Omer , L. W. . (2024) “توێژینەوەکە لەسەر بنەمای پۆلێنکردن و شیکاری دیمەنەکانی مانگی دەستکردە بە ئامانجی دیاریکردنی گۆڕانکاری لە ناوچەکانی دیاردەی بیابانبوون لە ناوچەی لێکۆڵینەوەکەدا لە ساڵانی ٢٠٢١ و ٢٠٢٢ وەرگیراون لەلایەن مانگی دەستکردی لاندسات ٨ ETM بە ڕوونی فەزایی بەکارهێنراون لە 30 مەتر و پێکهاتووە لە حەوت باند نەخشەیەکی ئەم مەترسیانە بە بەکارهێنانی شێوازی کێشکردنی چینەکان بە بەکارهێنانی یەکێک لە ئەرکەکانی بەرنامەی (GIS) (OVERLAY)، (هەموو چینەکانی ناو نەخشەی مەترسییەکان گۆڕدراون بۆ (. ڕاستەر) فۆرمات، بە مەبەستی شیکاری و بە وردی لێکبدرێتەوە) و کێشەکانیان کە بەپێی گرنگی هەر چینێک بە بەکارهێنانی سیستەمی (سیستەمی ئۆنلاین AHP - AHP-OS دروستکردنی نەخشەی مەترسییەکانی بیابانبوون بۆ ناوچەکە) ئەنجامدراون گۆڕانکاری لە پلەکانی مەترسییەکانی بیابانبووندا ڕەنگدانەوەی سروشتی ناوچەکەیە لە ڕووی جووڵە و ئاراستەی دەرکەوتەکان و ڕادەی ئەو گۆڕانکارییەی کە دوایین گۆڕانکاری لە ڕووپۆشی ڕووەک و تێکچوونی خاکدا ڕوویدا، کاریگەری نەرێنی پێدەبەخشێت کە خزمەت ناکات واقیعی ئێستا، وەک ئەو ناوچانەی کە مەترسی مامناوەندی بیابانبوونیان هەیە گەیشتوونەتە (38.720%) لە کۆی ڕووبەری پارێزگاکە، لەکاتێکدا ناوچە مەترسیدارەکان گەیشتە (15.695%) لە کۆی ڕووبەری پارێزگاکە لە توێژینەوەکەدا توانای (GIS)ی ئاشکرا کرد بۆ گەیشتن بە نەخشەیەک کە. لەگەڵ واقیعی ئێستای مەترسییە ژینگەییەکانی بیابانبوون لە پارێزگای هەولێر دەگونجێت، ئەمەش گرنگی ئەم تەکنیکانە پشتڕاست دەکاتەوە لە دیاریکردنی لەسەر سروشتی کاریگەرییە نەرێنییەکانی ژینگەیی کە بەرکەوتەی دەبێت.: بەکارهێنانی تەکنیکەکانی هەستکردن لە دوورەوە و سیستەمی زانیاری جوگرافی (RS & GIS)”, گۆڤاری زانکۆی کۆیە بۆ زانستە مرۆڤایەتی و کۆمەڵایەتییەکان, 7(1), pp. 459-471. doi: 10.14500/kujhss.v7n1y2024.pp459-471.
ژمارە
بەرگ 7 ژمارە 1 (2024): Issue Twelve
بەش
Articles
##submission.license.cc.by-nc-nd4.footer##
زانیاریی کەسیی نوسەر

بەهرە ڕەزا عوسمان , بەشی جوگرافیا، فاکەڵتیی پەروەردە، زانکۆی کۆیە، هەرێمی کوردستان، عێراق

https://orcid.org/0000-0001-5267-6166

لوقمان وسو عومەر, بەشی جوگرافیا، فاکەڵتیی پەروەردە، زانکۆی کۆیە، هەرێمی کوردستان، عێراق

https://orcid.org/0000-0001-9372-6799

سەرچاوەکان

أحمد ، دولت صادق و الشرنوبي محمد عبد الرحمن ، (1969)،الأسس الديموغرافية لجغرافية السكان، المطبعة الفنية الحديثة، القاهرة،.

إقليم كوردستان العراق،(2020) وزارة التخطيط، هيئة أحصاء الأقليم، دائرة أحصاء أربيل، قسم GIS.

التحاليل التي اجريت في مختبر كلية الزراعة جامعة الصلاح الدين بتاريخ25 /8 / 2022.

خارطة العراق الادارية (2003) بمقياس 11000000 ، ط2.

شعوان جمال ، وآخرون (2013).، توظيف الاستشعار عن بعد ونظم المعلومات الجغرافية في التقييم الكمي للتعرية المائية في حوض واد امزاز (الريف الأوسط) من خلال نموذج جافريلوفيك، مجلة جغرافية المغرب، عدد خاص بأعمال المؤتمر الثالث للجغرافيين المغاربة 17 ــ 18 يناير 2013، مجلد (28)، العدد (1 ــ 2).

الطائي، فليح حسن هادي ، (1984)،"واقع التصحر في الجمهورية العراقية وطرق مكافحته ، الندوة العربية الأولى لتثبيت الكثبان الرملية ومكافحة التصحر " ، مجلس الدراسة العلمي والمركز العربي لدراسات المناطق الجافة والأراضي القاحلة ، بغداد ،/ 14 ـ 22 ت1 .

عبدالقادر مصطفی و البطیحى، عبدالرزاق محمد، (1999)، التصحر مفهومة وانتشاره المكاني وأسبابه ونتائجه وسبل مكافحته , الجزء الاول , ط1 , الجامعة المفتوحة , طرابلس.

العلي جميل طارش و ذياب علي حمضي و السعدي قاسم محمود ، (2010)،تحديد مناطق التصحر باستخدام تقنية الاستشعار عن بعد ونظم المعلومات الجغرافية في محافظة المثنى ، مجلة أوراك للابحاث العلمية ، المجلد 3 ، عدد 3، تشرين الأول.

الغامدي ، سعد أبو راس ،(2009) تطبيق نموذج جافريلوفيك لتقدير مخاطر التعرية المائية في حوض وادي نعمان بوسائل تقنيات الاستشعار عن بعد ونظم المعلومات الجغرافية، المجلة المصرية للتغير البيئي ، العدد الأول.

للمرئية الفضائية(Landsat8)،بتاريخ(28/5/2021) (19/5/2022) ، نموذج الارتفاع الرقمي (DEM-30m).

لمالكي،عبدالله سالم،(2006)،التعرية المائية كمظهر من مظاهر التصحر في المنطقة الجبلية وشبة الجبلية من العراق،مجلة أبحاث ميسان،المجلد الثاني،العدد الثالث.

محسوب، محمد صبري وأرباب محمد ابراهيم ،(1998)،الاخطار والكوارث الطبيعية، الطبعة الاولى،دار الفكر العربي ، القاهرة.

Alfred Homere Ngandam Mfondoum and others )2016(, Assessment of Land Degradation status and Its Impact in Arid and sem – Arid Areas by correlating spectral and principal component Analysis Neo – Band , Department of Geography , University of Yaoundel ,Cameroon .

Lioa،M.L.Liu،P.znu،J. )1999(yay،The Data set of 1km Resoulution Monthly NDVI in China.

United Nation Conference on desertification،(UNCOD)،1977،Round-Up،plan of action and resolutions.New York;United Nation.