دانانی ژنەکاهینی باڵاو مەراسیمەکانی لە هەردوو شارستانییەتی میزۆپۆتامیاو مصری کۆندا توێژینەوەیەکی بەراوردکارییە
محتوى المقالة الرئيسي
الملخص
پوختە
هەموو ئەرکەکانی ژنەکاهینەکان لە هەردو شارستانییەتی میزۆپۆتامیاو میسری کۆندا لە ئەرکە ئایینییەکانی ناو پەرستگادا کورتنەکرابۆوە، بەڵکو هەندێکیان پەیوەندییان بە کۆشکەوە هەبوو، بەتایبەت ئەوانەی کە ئەرکی سیاسیان لە لایەن پاشاوە باوک یان هاوسەرەکانیان پێ سپێردرا بوو. ئەم ئەرکە سیاسییە بە تەریبی لە هەریەک لە میزۆپۆتامیاو مییسردا خۆی لە پێگەیەک دەبینییەوە ئەویش ژنەکاهینی باڵا بوو، ئەو کاینەی کە بە رۆڵی هاوسەری خودایی پەرستراوە سەرەکییەکانی هەردوو شارستانییەتەکەی دەبینی، لێرەوە گرنگییە سیاسی و کۆمەڵایەتیەکانی بەخۆوە بینی کە هەلی ئەوەی بۆی رەخساند چەند بەپرسیارێتییەکی سیاسی بۆ بەڕێوەبردنی بەشێکی وڵات بگرێتە دەست.
پێدەچێت ئەم هاوتەریبییەی ئەم پێگە ئایینییە سیاسییەی ژنەکاهینەکان لە هەردوو شارستانییەتە دێرینەکەدا لەسەر هەندێ وردەکاری تایبەت بە پاڵنەرەکانی دانانیان لەم پێگەیەدا و تەنانەت لە هەندێ ڕیوڕەسمی دانان و ناسناوەکانی و ناوەکانی کە هەڵیانگرتون رەنگی داوەتەوە. ئەم توێژینەوەیە ئامانجێتی کە تیشک بخاتە سەر هۆکارەکانی لەیەکچوون و نزیکی لەنێوان ناسناوەکانییان لەهەردوو شارستانییەتەکەدا و ناسینی پسپۆڕییەکانیان و بەتایبەت رۆڵە سیاسییەکانیان، بەتایبەت شوێن و رۆڵی سیاسی کە پاشایانی هەردوو شارستانییەتەکە کە دەیانویست لە رێگەی دانانی کچ یان ژنانی خۆیان لەم پێگەیەدا بەدەستی بهێنن. ئایا ئەم پێگەیە ئەوەندە گرنگ بو کە والەپاشایان بکات کە لە نێو کچ یان هاوسەرە شاهانەکانیاندا بیهێلنەوە؟ ئەمە لەلایەک، لەلایەکی ترەوە ئامانجی ئەم توێژینەوەیە ئەوەیە کە ئایا لەم پێگەیەدا هیچ خواوەندێک یان ژنەخواوەندێک یان پەرستگایەک پێشخراوە ؟ ئەوەی زانراوە ئەوەیە کە پەرستگا رەهەندی ئایینی هەردوو شارستانییەتەکە رۆڵی سەرەکییان هەبوە لە دەستبەسەرداگرتنی هزریی لەسەر کۆمەڵگا کۆنەکان و ئێستاش.
التنزيلات
تفاصيل المقالة
هذا العمل مرخص بموجب Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
المراجع
یەکەم: سەرچاوەکان بە زمانی عەرەبی
- محمود، بهاء الدين ابراهيم (2001) المعبد في الدولة الحديثة في مصر الفرعونية، الهيئة المصرية العامة للكتاب.
- الهاشمي ، رضا جواد (1938) "النظام الكهنوتي في العراق القديم"، مجلة كلية الآداب جامعة بغداد، مج 1، ع 14.
- نور الدين ، عبد الحليم (2011) اللغة المصرية القديمة، الطبعة التاسعة، القاهرة.
- نور الدين، عبد الحليم (1995) دور المرأة في المجتمع المصري القديم، المجلس الأعلى للآثار.
- رشيد، عبد الوهاب حميد (2004) حضارة وادي الرافدين: ميزوبوتاميا، العقيدة الدينية، الحياة الاجتماعية، الأفكار الفلسفية، دار المدى للثقافة والنشر، الطبعة الأولى، دمشق.
- مهران، محمد بيومي (1989)الحضارة المصرية القديمة، ج2، الحياة الاجتماعية والسياسية والعسكرية والقضائية والدينية، الاسكندرية.
دووەم: سەرچاوەکان بە زمانەکانی تر
- Ayad, M. f. ) 2016( "Gender, Ritual, And Manipulation of Power: The God's Wife of Amun (Dynasty 23-26), in: Prayer and Power: Proceedings of the Conference on the God’s Wives of Amun in Egypt during the First Millennium BC, ed. M. Becker, A.I. Blöbaum and A. Lohwasser. Ägypten und altes Testament 84. Münster.
- Ayad, M. F. (2009) "The Transition from Libyan to Nubian Rule: The Role of the God's Wife of Amun", in: The Libyan period in Egypt: Historical and Cultural Studies, Proceedings of A Conference at Leiden University 25-27 October 2007, ed. Broekman, G. P. F and other, Leuven.
- Ayad, M. F., (2009) God's Wife, God's Servant: The God's Wife of Amun (c. 740-525 BC), London & New York.
- Ayad, M., (2007) "On the Identity and Role of the God's Wife of Amun in Rites of Royal and Divine Dominion" in: Journal of the Society of the Studies of Egyptian Antiquities 34.
- Ayad, M., (2022) Women in Ancient Egypt: Revisiting Power, Agency, and Anatomy, American University in Cairo press.
- Binkley, R. A., (1997)A Rhetoric of the Sacred Other from Enheduanna to the Present: Composition, Rhetoric and Consciousness, PhD thesis, University of Arizona.
- Blackman, A. M & Fairman, H. W. (1950) "The Significance of the Ceremony Hwt bHsw in the Temple of Horus at Edfu", in: Journal of Egyptian Archaeology 36.
- Brooks, B. A., A (1921) Contribution to the Study of the Moral Practices of Certain Social Groups in Ancient Mesopotamia, Leipzig.
- Bryan, B., (2003) Property and the God's Wifes of Amun, in: Women and Property in Ancient Near Eastern and Mediterranean Societies, ed. D. Lyons and R. Westbrook, Cambridge.
- Cole, A & Ortega, S., (2014) The Thinking Past: Questions and Problems in World History to 1750, Oxford University Press.
- Dodson, A., (2002) " The Problem of Amenirdis II and the Heirs to the Office of God's Wife of Amun during the Twenty-Sixth Dynasty" in: Journal of Egyptian Archaeology 88.
- Gadd, C. J. (1951) "En-an-e-du", in IRAQ 13, no.1.
- Hall, M. G., (1986) "A Hyman to the Moon-God, Nanna", in: Journal of Cuneiform Studies 38, no.2.
- Khan, D., 2005) "The Royal Succession in the 25th Dyansty" in: Mitteilungen der Sudanarchäologischen Gesellschaft 16.
- Kraus, N. L. (2020) "TuṭṭanabSum: Princess, Priestess, Goddess", in: Journal of Ancient Near Eastern History 7, no.2.
- Krauss, R., "Isis", in: Lexikon der Ägyptologie, III,ed. Helck, W & Otto, E, Wiesbaden 1980.
- Macgregor, Sh. L. (2003) Women in the Neo-Assyrian World: Visual and Textual Evidence from Palace and Temple, PhD thesis, University of California, Berkeley.
- Morkot, R. G. (2016) "The Late-Libyan and Kushite God's Wives", in: Prayer and Power: Proceedings of the Conference on the God’s Wives of Amun in Egypt during the First Millennium BC, ed. M.Becker, A.I. Blِbaum and A. Lohwasser. Ägypten und altes Testament 84. Münster.
- Pope, J. (2013) "The Problem of Meritefunt: A God's Wife During the 25th-26th Dynasties", in: Journal of Egyptian History 6.
- Robins, G. (1993) Women in Ancient Egypt, Harvard University Press.
- Roux, G. (1992) Ancient Iraq, 3rd ed, Penguin Books.
- Silberman, N. A & etc. (2012) The Oxford Companion to Archaeology, Oxford University Press.
- Smith, H. L & Carroll, B. A. (2000) Women's Political & Social Thought: Anthology, Indiana University press.
- Somervill, B. A. (2010) Empire of Ancient Mesopotamia, Chelsea House.
- Suter, C. E. (2007) "Between Human and Divine: High Priestesses in Images From the Akkad to the Isin-Larsa Period" in: Ancient Near eastern Art in Context: Studies in Honor of Irene J. Winter by her Students, ed. Cheng, J and other, Culture and History of the Ancient Near East 26, leiden and Boston.
- Török, L. (2009) Between Two Worlds: The Frontier Region Between Ancient Nubia and Egypt 3700 BC- 500 AD, Brill, Leiden - Boston.
- Van Dijk, R. M. (2016)The Form, Function and Symbolism of Standards in Ancient Mesopotamia during the Third and Forth Millennia BCE: An Iconographical Study, Dissertation Presented for the Degree of Doctor of Philosophy in the Fuculty of Arts and Social Sciences at Stellenbosch University.
- Weadock, P. N. (1975) "The Giparu at Ur", IRAQ 37, no.2.
- Westenholz, J. G. (2013) "In the Service of the Gods: The Ministering Clergy" in: The Sumerian World, ed. Crawford, H., Abingdon.