دیستۆپیای  کوشتن لە ڕۆمانی (بە ڕێگاوە)ی دڵشاد کاوانیدا

سەرباز مەجید عومەر; ڕەوەند سەباح ئەحمەد

doi:10.14500/kujhss.v8n2y2025.pp106-113

توێژەران

سەرباز مەجید عومەر بەشی زمانی کوردی، فەکەڵتیی پەروەردە، زانکۆی سۆران، هەرێمی کوردستان، عێراق
ڕەوەند سەباح ئەحمەد بەشی زمانی ئینگلیزی و زمانەوانی، زانکۆی نێودەوڵەتی تیشک، هەرێمی کوردستان، عێراق https://orcid.org/0009-0001-6082-2095

:

https://doi.org/10.14500/kujhss.v8n2y2025.pp106-113

:

مردن،" ; (هێڵکە کوشتن،" ; (هێڵکە یوتوبیا،" ; (هێڵکە دیستۆبیا،" ; (هێڵکە ڕۆمانی بەڕێگاوە

پوختە

دیستۆپیا لە ئەدەبدا، بە واتای شاری بۆگەن (المدینة الفاسدة) دێت، بەرامبەر بە (یۆتۆپیا)یە، کە بە واتای شاری نموونەیی دێت، هەردووکیشیان لەڕێی خەیاڵێکی فەلسەفییەوە وەڵامی ئەو پرسیارانە دەدەنەوە، کە بەزەینی مرۆڤدا دێن. بابەتی دیستۆپیا لە ناو ئەدەبی جیهانیدا داهێنانێکی نوێیە و لە ناو ڕۆمانی کوردیشدا تازەیە. ڕۆمانی بە ڕێگاوە یەکەمین ڕۆمانی کوردییە، کە بەتەواوی لەسەر بنەمای خەیاڵێکی دیستۆپی داڕێژرابێت. ژینگەی دیستۆپی ڕۆمانەکە وایکردووە، کە قێزەونترین دیمەنەکانی (کوشتن)ی تێدا دەربکەون، ئەمەش وایکردووە، کە بابەتی (کوشتن) وەک پرسی توێژینەوەکە لەژێر ناونیشانی "دیستۆپیای کوشتن لە ڕۆمانی (بە ڕێگاوە)ی دڵشاد کاوانیدا" دەستنیشان بکرێت وەک هەوڵێک بۆ خستنەڕووی جۆر و شێوازەکانی کوشتن لە دەقی ڕۆمانەکەدا، بۆ ئەو مەبەستەش میتۆدی وەسفی شیکاری پەیڕەوکراوە، بۆ ئەوەی بتوانرێ بەوردی کار لەسەر دیاردەی کوشتن و زەمینەی دیستۆپیی ڕووداوەکان بکرێت. بایەخی توێژینەوەکە لەوەدایە؛ یەکەم توێژینەوەی دیستۆپییە لە بواری ڕەخنەی ئەدەبیی کوردیدا، کە لەبارەی کوشتن ئەنجام درابێت. هەرچەندە دیمەنی کوشتنەکانی ناو ڕۆمانەکە لە واقیعی مرۆڤایەتیدا وەرگیراون، بەڵام ڕۆماننووس بە خەیاڵێکی ئەدەبی وێنەکانی پڕ ترس و تۆقاندن کردوون و لە زۆر دیاردەی قێزەوندا زێدەڕۆیی کردووە، کە ئەمەش لەڕوانگەی دیستۆپییەوە خاڵێکی بەهێزی ڕۆمانەکە دەخاتەڕوو. ناوەرۆکی توێژینەوەکە جگە لە پێشەکی، دووبەش لەخۆ دەگرێت، لەبەشی یەکەمدا بە شێوەیەکی تیۆری باس لە چییەتیی دیستۆپیا و چیەتیی کوشتن کراوە، لە بەشی دووەمدا جۆرەکانی کوشتن لە دەقی ڕۆمانەکەدا خراونەتەڕوو و لەڕوانگەی دیستۆپییەوە لێیان کۆڵدراوەتەوە. توێژینەوەکە بەم ئەنجامە گەیشتووە، کە مردنەکانی ناو ڕۆمانی بە ڕێگاوە مردنی ئاسایی نین و هەموویان هۆکارێکی دیستۆپییان لەپشتەوەیە.

Downloads

Download data is not yet available.

زانیاریی کەسیی نوسەر

سەرباز مەجید عومەر, بەشی زمانی کوردی، فەکەڵتیی پەروەردە، زانکۆی سۆران، هەرێمی کوردستان، عێراق

Sarbaz.M. Omar is a lecturer in the Kurdish Department, Faculty of Education, Soran University-Erbil. He holds a BA in Kurdish Language and Literature, an MA in Literary Criticism and a PhD in Modern Poetry. His research interests are literary criticism. Dr. Sarbaz is the head of Khoshnawati Heritage Institute.

ڕەوەند سەباح ئەحمەد, بەشی زمانی ئینگلیزی و زمانەوانی، زانکۆی نێودەوڵەتی تیشک، هەرێمی کوردستان، عێراق

Dr. Rawand Sabah Ahmad is a lecturer of English language and linguistics at Tishk International University. He obtained his M.A. degree from Suleymania University and his Ph.D. from Soran University. He specializes in stylistics and currently teaches undergraduate courses in Iraqi Kurdistan. Additionally, he teaches linguistics and translation. His research interests include discourse analysis and the application of stylistic techniques in language teaching

سەرچاوەکان

قورئانی پیرۆز

دڵشاد کاوانی (٢٠٢) بە ڕێگاوە، ڕۆمان، جاپخانەی جەنگڵ، چاپی یەکەم، تاران.

صاعدی. أحمد رضا و موسوی، هدی (٢٠٢٢) دراسة مقارنة للدیستوبیا فی الأدب العربی والفرنسی (ڕوایة الأزمان المظلمة وقلوبالیا أنموذجا)، مجلة اللغة العربیة وآدابها، المجلد ١٠، العدد ٢، ص ٧٣- ٩٢.

جادالحق، أحمد محمد و سالم، عبدالحلیم (٢٠٢٢) ديستوبيا الوطن في شعر المهجر الأیرانی، فیلولوجی، سلسلة فی الدراسات الأدبیة واللغویة دوریة علمیة محکمة، العدد ٧٧، ص ٧٩- ٩٧.

شنقار، أسماء ابراهیم حسین (٢٠٢٠) الروایة الدیستوبیة المصریة (مظاهرها و لغتها)، مجلة کلیة الدراسات الاسلامیة والعربیة للبنات، مندهور، العدد الخامس، الجزء الثالث، ص ٧٥٦- ٩٠٠.

نگارش، جاسم و کاوری، صادق ابراهیمی و جادری، سهاد (٢٠٢٢) تمظهرات الدیستوبیا فی الروایة العراقیة الحدیثة، مجلة الجمعیة الایرانیة للغة العربیة و‌آدابها، العدد ٦١، ص٢٣- ٤٦.

نگارش، جاسم و کاوری، صادق ابراهیمی و جادری، سهاد (٢٠٢٣) دیستوبیا الموت فی الروایة العراقیة الحدیثة (روایة وحدها شجرة الرمان) ل سنان أنطوان أنموذجا)، مجلة اللغة العربیة وآدابها، السنة ١٨، العدد٤، ص٥٣٦- ٥٥٥.

پرچگانی، فاطمة (٢٠١٨) الدیستوبیا (المدینة الفاسدة) فی الروایة العربیة المعاصرة؛ قراءة فی روایة "أورویل فی الضاحیة الجنوبیة" لفوزی ذبیان، فصلیة اضاءات نقدیة، العدد ٢٩، ص ١٣١- ١٤٩.

خیرة، فتحی و مصطفی، مسیردی (٢٠٢٣) العجائبیة والبعد الدیستوبی فی الروایة الجزائریة المعاصرة، مجلة النص، المجلد ١٠، العدد١، ص ٣٣٩- ٣٥٥.

النعیمی، فیصل غازی محمد (٢٠١٠) شعریة الخطاب الایروسی فی المتخیل السردی قراءة فی المجموعة القصصیة (حیاة سابقة) ل علی القاسمی، مجلة دیالی، العدد السابع والاربعون، ص ٤٨٣- ٥٠٣.

حسنی، محمد بخیت (١٩٧٨) شرح قانون العقوبات، القاهرة، دار النهضة العربیة.

معتز عرفان (٢٠٢٠) الجنس والموت، دار عرفان للنشر.

نجدی، نجدی عبدالستار محمد (٢٠٢٠) تشکل الشخصیة فی الروایة الدیستوبیة، المجلـة العربیة مداد، المجلد الرابع، العدد ٩، ص٤١- ٨٨.

أحمد، نورالدین زین العابدین متولی (٢٠٢٣) ثنائیات الدیستوبیا ومظاهرها فی شعر فاروق شوشة، مجلة کلیة الدراسات الاسلامیة بالاسکندریة، العدد التاسع والثلاثین، جزء الرابع، ص ٢٧٩٤– ٢٨٨٥.

de Souza, J. (2012.). Violence and society in dystopian fiction (BA thesis). Universiteit Utrecht, Utrecht, Netherlands.

Gregory Claey (2010), The Cambridge companion to utopian literature (Cambridge: Cambridge University Press,, 16.

Lyman Tower Sargent, "In defense of utopia," Diogenes 53 no. 1 (2006): 15, doi: 10.1177/0392192106062432. P.N.Madhusudana (2018) Dystopian Literature: a comparative study, International Journal of Creative Research Thoughts (IJCRT), Volume 6, Issue 4,P 88- 95.