التعاون الاجتماعي بين الطوائف الدينية في إقليم كردستان
دراسة ميدانية في محافظة أربيل
DOI:
https://doi.org/10.14500/kujhss.v8n2y2025.pp1-15الكلمات المفتاحية:
هاوکاری کۆمەڵایەتی، پێکهاتەی ئایینی، ئایین، هەرێمی کوردستان، فرە ئایینیالملخص
ئەم توێژینەوەیە تاوتوێ هاوكاریی كۆمەڵایەتی لە نێوان پێكهاتە ئاینییەكانی هەرێم کوردستان دەکات. میتۆدی بە کارهاتوو لەم توێژینەوەیە، میتۆدی وەسفی بە ڕێگای ڕووپێوی کۆمەڵایەتی بە نمونەیە. کۆمەڵگای توێژینەوەکە لە سەرجەم پێکهاتە ئاینییە جیاوازەکانی دانیشتووی پارێزگای هەولێر پێکهاتووە وەکو (ئیسلام، مەسێحی، کاکەیی، جولەکە، زەردەشتی، بەهائی، صائبە و ئێزدی)، کە (٣٨٤) کەس بە جۆرێک (٢٠٤) کەس لە ڕەگەزی نێر و (١٨٠) کەس لە ڕەگەزی مێ. بە هۆی جیاوازی لە خەسڵەت و تایبەتمەندییەکانی نمونەی توێژینەوەکە، توێژەران پشتیان بە نمونەی نائەگەری لە شێوازی نمونەی پشکی بەستوە. ئامانجەکانی توێژینەوەکە بریتین لە: زانینی ئاستی متمانەی نێوان پێکهاتە ئاینییەکان لای بەشدارانی نمونەی توێژینەوەکە. تاوتوێ کردنی لایەنی کۆمەڵایەتی و کۆلتوری هاوکاری نێوان پێکهاتە ئاینییەکان لای بەشدارانی نمونەی توێژینەوەکە. زانینی لایەنی پەیوەندی و گونجانی نێوان پێکهاتە ئاینییەکان لای بەشدارانی نمونەی توێژینەوەکە و خستنەڕووی ئاستی هاوکاری ئابوری لە نێوان پێکهاتە ئایینیەکان.
دوای شیکردنەوەی داتا بە دەستهاتووەکان، گرینگترین ئەو دەرئەنجامانەی توێژەران پێ گەیشتوون بریتیە لە: ئاستێکی باش لە متمانە لە نیوان پێکهاتە ئاینییە جیاوازەکان لە پارێزگای هەولێر بوونی هەیە، بە جۆرێک سەرجەم پێکهاتەکان لە بابەتەکانی وەک باسکردنی کێشە و نهێنییەکانی ژیان و بەستنی پەیوەندی کۆمەڵایەتی، بە کەمترین شێوە ڕەچاوی جیاوازی ئایینی دەکەن. لە ڕووی کۆمەڵایەتی و کەلتورییەوە، پێکهاتە ئایینیەکان پەیوەندییەکی باش لە نێوانیان بوونی هەیە. گیانی یەکتر قبوڵکردن لە نیوان پێکهاتە ئاینیەکان لە ئاستێکی باشدایە و ڕێز لە نەریت و بنەما و ڕێورەسم و پێروزییەکانی یەکتر دەگرن. ئەمەش ئاماژەیە بۆ بوونی کولتوورێکی جوان یەکتر قبوڵکردن لە نێوان پێکهاتەکان لە کوردستان. هەروەها گونجانێکی کۆمەڵایەتی باش لە نیوان پێکهاتە ئایینیەکان بوونی هەیە و لە ڕووی ئابووریشەوە هاوکاری باش لە نیوانیان بوونی هەیە.
التنزيلات
المراجع
احمد، عباس شریف (2024)، پەيوەنديى پەروەردە بە پێكەوەژيان و نێوەندگيرى شوناسى كۆمەڵايەتى و شێوازى ژيان (توێژينەوەيەكى مەيدانييە لە شارى هەولێر)، تێزی دکتۆرا، بڵاو نەکراوە، پێشكەشى بەشى زانكۆى سەلاحەدين، كۆلێژى ئاداب.
شوانی، محمد (٢٠١٥)،، سەرەتایەک بۆ نوسینی توێژینەوە لە کۆمەڵناسیدا، چاپی یەکەم، هەولێر: چاپخانەی هێڤی.
میران، رەشاد (٢٠٠٠) ره‌وشی ئایینی و نه‌ته‌وه‌یی له‌كوردستان، چ2، كوردستان – سه‌نته‌ری برایه‌تی.
ياساى ژمارە ٥ ى ساڵى ٢٠١٥.
اسلامى، سيد حسن (2000)، نگرش جامعەشناسى بە دين با تأكيد بر نظریه دورکهایم، پژوهش و حوزە، سال هفتم، شمارە بيست و ششم.
پور احمدى، حسين و كريمى الوار، كيوان (2006)، بررسى تطبيقى جامعەشناسى دين كارل ماركس و ماكس وبر با تاكيد بر جنبش بابك خرمدين، مطالعات تاريخ فرهنگى؛ پژوهشنامەى انجمن ايرانى تاريخ، سال هفتم، شمارە بيست وهشتم.
عبدالرضا، عليزاده و ديگران(٢٠١١ )، جامعهشناسي معرفت، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
گيدنز، آنتونى (2007)، جامعەشناسى، ترجمه حسين چاوشيان، تهران، نشر نى.
شهیب، عادل، ٢٠٢٣، التضامن الاجتماعي: مقاربة مفاهيمية، مجلە انثروبولوجیا، مجلد ٩، عدد ٠١.
cournil N, (2001) (Les Solidarites dumagius: Approcv anthropologique des forms d,entraide, In: GUILLAUME p. (sous la direction), Les Solidarites: Le lien dans tous sese tats, Maison des Sciences de I homme d,entraide, France.
Durkheim, E., 2023. The division of labour in society. In Social Theory Re-Wired (pp. 15-34). Routledge.
Giddens, Anthony and Duneier, Mithchell and Appelbaum, Richard (2005), Introduction to Sociology, Fifth Edition, New York, Norton. ISBN: 0-393-92553-6.
Himonga, C., Taylor, M. and Pope, A., 2013. Reflections on judicial views of ubuntu. Potchefstroom Electronic Law Journal, 16(5), pp.369-427.
James, William, 1902, The varieties of Religious Experience, New York, London, Green.
Mahmood, D. O. . and Anwar, B. H. . (2024) “The Relationship Between Frustration and Forms of Violence Among Young People: From the Perspective Frustration Theories "Albert Cohen" And ‘John Dollard’”, KOYA UNIVERSITY JOURNAL OF HUMANITIES AND SOCIAL SCIENCES, 7(2), pp. 58–72. doi: https://doi.org/10.14500/kujhss.v7n2y2024.pp58-72
Moxley, R.L., 1973. Social solidarity, ethnic rigidity, and differentiation in Latin American communities. Rural Sociology, 38(4), p.439.
Scott, M. Barbara and Schwartz, A. Mary (2000), Sociology, London, Allyn and Bacon.
Young, F., Spencer, B. and Flora, J., 1968. Differentiation and solidarity in agricultural communities. Human Organization, 27(4), pp.344-351.
التنزيلات
منشور
كيفية الاقتباس
إصدار
القسم
الرخصة
الحقوق الفكرية (c) 2025 Aryan S. Asaad , Zana A. Perdawd
هذا العمل مرخص بموجب Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
